Οι ιδιαιτερότητες στην ανατομία του ανώτερου αναπνευστικού των βρεφών / παιδιών [πχ. στενός αυλός ρινός, υπερτροφικές αμυγδαλές ή/και αδενοειδείς εκβλαστήσεις (κρεατάκια)], η αδυναμία να φυσήξουν τη μύτη τους πριν τα 2 έτη και η μεγάλη συχνότητα των ιογενών λοιμώξεων, τα καθιστούν επιρρεπή στη συχνή ρινική συμφόρηση, το βήχα που συχνά συνυπάρχει και τις εκάστοτε επιπλοκές (πχ. ωτίτιδα). Η έκπλυση των ρινικών εκκρίσεων με φυσιολογικό ορό (ρινοπλύσεις) αποτελεί ένα πολύτιμο όπλο στην αντιμετώπιση πολλών από τα παραπάνω προβλήματα.

Πώς και πότε πρέπει να γίνονται οι ρινοπλύσεις?

• Το διάλυμα που χρησιμοποιούμε είναι ο φυσιολογικός ορός, δηλαδή ισότονο διάλυμα αλατόνερου (χλωριούχο νάτριο NaCl 0,9%).
• Η πλύση γίνεται με τη χρήση αμπουλών φυσιολογικού ορού (των 10ml) ή καλύτερα με σύριγγα των 5ml αναρροφώντας από μεγαλύτερη συσκευασία φυσιολογικού ορού (πχ. των 500ml):
  • Γεμίζουμε τη σύριγγα με τον ορό (5ml) και αφού απομακρύνουμε τη βελόνα, εισάγουμε το ρύγχος της στη μύτη (το ρύγχος να κατευθύνεται προς το εξωτερικό πλάγιο τοίχωμα της μύτης) και με ήπια πίεση στο έμβολο αδειάζουμε το περιεχόμενο.
  • Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορεί να είναι όρθια ή καθισμένα και να σκύψουν προς τα εμπρός κατά τη ρινοπλύση. Στα μικρότερα παιδιά / βρέφη μπορούμε να διαλέξουμε την πλάγια κατακαλυμμένη θέση,   ρίχνοντας τον ορό πάντα στο ρουθούνι που είναι προς τα επάνω.
  • Η ίδια διαδικασία ακολουθείται και με τις αμπούλες, οι οποίες όταν τις πιέζουμε αδειάζουν κατά το ήμισυ (5ml) σε κάθε ρουθούνι.
  • Υπάρχει πιθανότητα να βγει ορός από το άλλο ρουθούνι ή από το στόμα, όπως επίσης να προκληθεί βήχας. Γέρνουμε το σώμα του παιδιού προς τα εμπρός ώστε να απομακρυνθούν οι εκκρίσεις.
  • Επί έντονης ρινικής συμφόρησης, μπορεί να χρειαστεί επανάληψη της διαδικασίας, ώστε να επέλθει αποσυμφόρηση.
• Για παιδιά μεγαλύτερα των 4 ετών, υπάρχουν και ειδικές συσκευές με μεγαλύτερο όγκο φυσιολογικού που εγχέεται αργά στο ένα ρουθούνι και αποβάλλεται από το έτερο ρουθούνι (πχ. Nasaline, Nasopure, Sinus rinse kids) επιτυγχάνοντας καλύτερη απομάκρυνση βλεννών.
• Εναλλακτικά της παραδοσιακής ρινοπλύσης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν έτοιμα σπρέυ με φυσιολογικό ορό.
• Τέλος, όσον αφορά στις συσκευές αναρρόφησης των ρινικών εκκρίσεων, βοηθούν μερικώς καθώς αναρροφούν τις πιο εξωτερικές εκκρίσεις αλλά δεν καθαρίζουν επαρκώς τις εκκρίσεις στο πίσω, και πιο σημαντικό, μέρος της μύτης.

Θα πρέπει να θυμόμαστε ότι οι ρινοπλύσεις έχουν ιδιαίτερη αξία στο αλλεργικό και στο κρυολογημένο παιδί με έντονη ρινική συμφόρηση. Εκπαιδεύουμε τα παιδιά άνω των 2 ετών να φυσούν τη μύτη τους. Δεν κάνουμε ανεξέλεγκτα ρινοπλύσεις στα νεογέννητα και τα βρέφη που απλώς ρουθουνίζουν. Το παιδί που ανασαίνει με κλειστό το στόμα και τρώει καλά, δεν χρειάζεται τίποτα.

Τέλος, επειδή το ‘’μαγικό’’ διάλυμα που χρησιμοποιείται για τις ρινοπλύσεις δεν είναι τίποτα παραπάνω από νερό κι αλάτι (½ κουταλάκι γλυκού αλάτι διαλυμένο σε 250ml νερό ή ένα ποτήρι νερού), καλό θα είναι να προμηθευόμαστε μεγάλες οικονομικές συσκευασίες ορού και σύριγγα, και μόνο σε ειδικές καταστάσεις να αγοράζονται πολύ πιο δαπανηρές συσκευασίες / συσκευές, δεδομένης της ισότιμης αποτελεσματικότητάς τους.