Το μωρό κλαίει συνεχώς … είναι φυσιολογικό ? να ανησυχήσω ?… κάποιες φορές κλαίει σπαρακτικά και δεν ξέρω τι να του κάνω να ηρεμήσει … να το παίρνω αγκαλιά να ηρεμήσει ή θα κακομάθει? Κάνω κάτι λάθος και κλαίει συνεχώς?
Το κλάμα ενός παιδιού, αντικειμενικά, είναι μια δυσάρεστη και αρκετά αμήχανη κατάσταση. Κανείς δεν χαίρεται όταν ένα παιδί ξεκινήσει να κλαίει, η αγωνία όμως μεγεθύνεται όταν το κλάμα είναι συχνό ή / και παρατεταμένο. Υπάρχει ανησυχία για την αιτία που το προκάλεσε, για τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να παρηγορήσουμε το παιδί, ενώ συχνά δημιουργείται ένταση και εκνευρισμός στο περιβάλλον.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε όμως ότι το κλάμα είναι ο τρόπος επικοινωνίας ενός μωρού / μικρού νηπίου μαζί μας αφού δεν μπορεί ακόμα να μιλήσει και αυτό που μας ζητάει μπορεί να είναι κάτι απλό πρακτικό (πχ. πεινάει) ή συναισθητικό (πχ. θέλει παρέα) ή μπορεί να μας ενημερώνει για κάτι που το ενοχλεί (πχ. πονάει).
Για αυτό λοιπόν, πρέπει να παρατηρούμε το παιδί μας, να περνάμε ουσιαστικό χρόνο μαζί του και να μάθουμε να αποκωδικοποιούμε τις αντιδράσεις του. Αυτό δεν γίνεται από τη μια στιγμή στην άλλη … θέλει κόπο και χρόνο. Επίσης, πρέπει να γνωρίζουμε και να είμαστε προετοιμασμένοι ότι η βρεφική και νηπιακή ηλικία συνδυάζονται με αρκετές ώρες κλάματος την ημέρα.
Συγκεκριμένα, το φυσιολογικό (μη παθολογικό) κλάμα διαρκεί:
- ~1:45 ώρες/24ωρο, τις πρώτες 2 εβδομάδες ζωής
- ~2:45 ώρες/24ωρο, στις 6 εβδομάδες ζωής
- ~1:00 ώρα/24ωρο, στους 3 μήνες ζωής
Κορύφωση του κλάματος γίνεται την 6η-8η εβδομάδα ζωής.
Το φυσιολογικό κλάμα είναι συνήθως ένδειξη:
- Πείνας
- Κούρασης (νυστάζει)
- Ζέστης ή κρύου
- Λερωμένης πάνας
- Παρατεταμένης κατάκλισης (κουράστηκε ξαπλωμένο)
- Ανίας (θέλει παρέα)
- Πόνου (πχ φυσιολογικοί κολικοί 1ου τριμήνου)
Όταν όμως το μωρό εμφανίζει έντονο – επιμένον κλάμα (κλάμα που διαρκεί >3 ώρες/ημέρα και >3 ημέρες/εβδομάδα), τα πράγματα αλλάζουν. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να σκεφτούμε:
- Πείνα (δεν σιτίζεται επαρκώς) *
- Γαστροϊσοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ)
- Υπερσίτιση & δυσαπορρόφηση λακτόζης (σιτίζεται συνεχώς για να ηρεμεί, αλλά το έντερο δεν μπορεί να πέψει όλο το πλεονάζον γάλα και δημιουργείται δυσπεψία και επιδείνωση κλάματος) *
- Αλλεργία στο γάλα αγελάδας
- Δύσκολο παιδί (ιδιοσυγκρασία – ταπεραμέντο)
- Σπανιότερα: Αυτισμός , νοητική στέρηση
*Πολύ συχνά αναρωτιόμαστε εάν το παιδί κλαίει γιατί πεινάει (αφού πίνει το γάλα που του δίνουμε και σταματά να κλαίει προσωρινά) ή κλαίει γιατί τρώει πάρα πολύ και δεν μπορεί να χωνέψει καλά? Μπορούμε να το ξεχωρίσουμε με το βάρος ή τις βρεγμένες πάνες. Ένα μωρό που δεν έχει 5-6 βαριές βρεγμένες με ούρα πάνες την ημέρα και δεν παίρνει το αναμενόμενο βάρος, σημαίνει ότι δεν σιτίζεται καλά, άρα πεινάει. Ένα μωρό που παίρνει υπερβολικό βάρος και η διούρηση είναι μεγάλη, σημαίνει ότι υπερσιτίζεται …μπορεί να δέχεται και να παρηγορείται με το παραπανήσιο γάλα, αλλά αυτό εν τέλει του δημιουργεί πρόβλημα.
Διαφορετική και άμεση πρέπει να είναι η προσέγγιση σε ένα παιδί που ξεκινά αιφνιδίως απαρηγόρητο κλάμα. Εκεί πρέπει να σκεφτούμε:
- Λοίμωξη (πχ. ωτίτιδα ή ουρολοίμωξη)
- Έντονους κολικούς (1ου τριμήνου)
- Οισοφαγίτιδα (ΓΟΠ)
- Δυσκοιλιότητα
- Οδοντοφυΐα (βγάζει δόντια)
- Τραύμα ή κάταγμα (πχ. μετά από πτώση)
- Συστροφή όρχι / περίσφιξη βουβωνοκήλης
- Ξένο σώμα (πχ. σε μάτι, περιτύλιξη δαχτύλου με τρίχα μαλλιών)
- Αυξημένη ενδοκράνια πίεση (προεξέχουσα πηγή)
Θα πρέπει να γίνει άμεση ιατρική (ενίοτε και εργαστηριακή) εξέταση σε περίπτωση συνύπαρξης άλλων συμπτωμάτων (πχ εμέτων, μη πρόσληψη βάρους, υποτονίας, υπνηλίας, εμπυρέτου κτλ) ή επί επιμονής έντονου καθημερινού κλάματος που επηρεάζει την καθημερινότητα και το περιβάλλον.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το κλάμα είναι συχνό και στα μικρά νήπια (1-3 ετών) και συχνά σχετίζεται με:
- Εκρήξεις θυμού της ηλικίας (δεν έγινε το χατίρι)
- Εγωισμός , ασυνέπεια γονέων, μίμηση
- Ανία (τραβά το ενδιαφέρον)
- Δύσκολο παιδί (ιδιοσυγκρασία – ταπεραμέντο)
- Καθυστέρηση ομιλίας (δεν μπορεί να εκφραστεί λεκτικά)
- Βαρηκοΐα, αυτισμός, νοητική στέρηση
- Επίδραση φαρμάκων: βρογχοδιασταλτικά (πχ. Aerolin), κορτικοστεροειδή, αντιεπιληπτικά
Συμπερασματικά, το κλάμα, όσο στρεσσογόνο κι αν είναι για τους γονείς , είναι κομμάτι της φυσιολογικής εξέλιξης του παιδιού. Θα πρέπει να εξασκηθούμε να αναγνωρίζουμε τα μηνύματα που μας στέλνει το παιδί μας. Εάν κάτι επιμένει ή είναι πολύ έντονο, ζητάμε ιατρική βοήθεια. Κατά τα άλλα, αγκαλιά και παρηγοριά … κάθε αρχή και δύσκολη!